Art. 379 Kodeksu Spółek Handlowych
- § 1. W umowie między spółką a członkiem zarządu, jak również w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza albo pełnomocnik powołany uchwałą walnego zgromadzenia.
- § 11. Uchwała o powołaniu pełnomocnika, o którym mowa w § 1, powołanego w celu zawarcia z członkiem zarządu umowy spółki, która ma zostać zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, może być podjęta przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie teleinformatycznym.
- § 2. W przypadku gdy akcjonariusz, o którym mowa w art. 303 § 2, jest zarazem jedynym członkiem zarządu, przepisu § 1 nie stosuje się. Czynność prawna między tym akcjonariuszem a reprezentowaną przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego. O każdorazowym dokonaniu takiej czynności prawnej notariusz zawiadamia sąd rejestrowy za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
- § 3. Wymogu zachowania formy aktu notarialnego, o którym mowa w § 2, nie stosuje się do czynności prawnej dokonywanej przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie teleinformatycznym.
Artykuł 379 § 1 KSH ma zastosowanie, gdy chodzi o spory toczące się między członkami zarządu, a spółką czy w innych przypadkach rozstrzygania sporów, na przykład przez sąd polubowny.
W przypadku, o którym mowa w art. 379 § 1 KSH, chodzi o wszelkie umowy, jakie mogą być zawierane przez spółkę z członkami zarządu. Zarówno o takie, które mogą wiązać się z pełnioną funkcją, jak i te, które nie są związane z wykonywaniem funkcji członka zarządu, ale są zawierane przez osobę fizyczną poza źródłem kompetencji.
W odniesieniu do członków zarządu, którzy nie są członkami jednoosobowych zarządów spółek akcyjnych i jednocześnie ich jedynymi akcjonariuszami, przepis art. 379 § 1 KSH, zasadniczo, odpowiada treści dawnego art. 374 KH Zgodnie z omawianą regulacją w umowie między spółką a, członkiem zarządu spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą walnego zgromadzenia akcjonariuszy.
Zgodnie z doktryną art. 379 § 1 ma charakter bezwzględnie wiążący. Jak wskazuje Andrzej Kidyba: Rozumieć to jednak należy w ten sposób, że do naruszenia art. 379 k.s.h. dojdzie wówczas, gdy inny organ lub osoby będą reprezentowały spółkę. Takie rozumienie tego przepisu znajdujemy też między innymi w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 14 października 1997 r. (I PKN 319/97, OSN 1998, nr 15, poz. 450) i wielu innych. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego nieważność umowy o pracę z członkiem zarządu spółki prawa handlowego z uwagi na jej zawarcie z naruszeniem art. 379 § 1 k.s.h. nie wyklucza późniejszego zawarcia umowy o pracę per facta concludentia na warunkach określonych w nieważnej umowie o pracę lub o treści innej niż wskazana w tej umowie (wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2009 r., I PK 215/08, OSNP 2010, nr 23–24, poz. 283; podobnie SA w Rzeszowie w wyroku z dnia 18 lutego 2015 r., III AUa 793/14, LEX nr 1651943). W cytowanym orzeczeniu Sąd Najwyższy zmierza ewidentnie w kierunku złagodzenia skutków zawarcia umowy o pracę z naruszeniem art. 379 § 1 k.s.h. przez dopuszczenie możliwości następczego, dorozumianego nawiązania stosunku pracy o tej samej treści, co nieważna umowa o pracę. Orzeczenie to spotkało się częściowo z krytycznymi ocenami. T. Szczurowski (w: Kodeks pracy. Komentarz, pod red. K. Jaśkowskiego, Warszawa 2009, s. 39–40) zauważył, że można mówić o dorozumianym zawarciu umowy o pracę z członkiem zarządu na skutek dopuszczenia go do pracy jedynie wtedy, gdy odbywało się to za aprobatą osób uprawnionych w myśl art. 379 § 1 k.s.h. (zob. także M. Giaro, Członek zarządu spółki kapitałowej jako pracownik per facta concludentia, PiZS 2010, nr 9, s. 9). Za możliwością zawarcia z członkiem zarządu umowy o pracę w sposób dorozumiany (przez dopuszczenie do jej wykonywania) opowiedział się Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 10 lutego 2014 r. (III AUa 707/13, LEX nr 1428168). (A. Kidyba [w:] Komentarz aktualizowany do art. 301-633 Kodeksu spółek handlowych, LEX/el. 2023, art. 379.)
aplikant radcowski
Adrian Waroch