Rażąco wygórowana kara umowna za brak przesłania dokumentów przewozowych w umówionym terminie.

Przedmiotem analizy Kancelarii w ostatnim czasie były zasady zastrzegania kar umownych w zleceniach transportowych. Często Zleceniodawcy zastrzegają wysokie kary umowne za brak przesłania dokumentów przewozowych w umówionym terminie.

Ponieważ Konwencja CMR nie przewiduje odpowiedzialności odszkodowawczej za nieterminowe dostarczenie dokumentów przewozowych, w przypadku gdy z norm kolizyjnych wynika, że właściwym dla tej kwestii jest prawo polskie, zapis umowny podlegać będzie ocenie z uwzględnieniem przepisów kodeksu cywilnego. 

Jak stanowi przepis art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

W orzecznictwie został wyrażony pogląd wskazujący, że przy zastosowaniu art. 483 § 1 k.c. bierze się pod uwagę charakter prawny tych zobowiązań (pieniężne, niepieniężne), które należą do essentialia negotii, a nie obowiązki dodatkowe (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2000 r., V CKN 171/00). Przesłanie dokumentów przewozowych i rozliczeniowych stanowi poboczny, a nie główny aspekt realizacji umowy przewozu. Z tego powodu jako niedopuszczalne należy traktować zastrzeżenie w umowie stałej, a przy tym rażąco wygórowanej kary umownej (art. 484 § 2 k.c.) uzależnionej od pobocznego obowiązku przesłania dokumentów przewozowych w terminie.

Ewa Kosowska-Czapla

Radca Prawny/ Doradca Restrukturyzacyjny

Kategoria: